Ωραία κουβέντα, αν και μόνο για σπασίκλες (εμείς οι 2 πρέπει να τη διαβάζουμε μόνο).
Yorgos, ενώ για τα τοπωνύμια, ονόματα, θες απλοποίηση, την ίδια στιγμή είσαι υπέρ της αντιστρεψιμότητας των ξένων (δάνειων)λέξεων στην ορθογραφία. Π.χ "σαιζόν" που γράφεις.
Δε νομίζω ότι στις ξένες λέξεις παίζει κανένα ρόλο η ορθογραφία, το θέμα είναι να καταλαβαινόμαστε. Είτε σαιζόν είτε σεζών, το ίδιο είναι. Κι εγώ γράφω το Τζέημς με "η" γιατί δε μου αρέσει να μπερδεύω τα δίφθογγα, αλλά νομίζω ότι όλοι θα καταλάβουν για ποιον παίκτη μιλάμε είτε Τζέιμς γράψουμε είτε Τζέημς. Αντίθετα, αν τον Νοκό τον κάνουμε Ενοκό (πρσθέτοντας ένα φωνήεν μάλιστα στην αρχή της λέξης) διατρέχεις τον κίνδυνο να μην καταλάβει ο άλλος ποιον εννοείς
αν δεν έχει επικρατήσει στη γενική συνείδηση η "σωστή" προφορά. Αυτό το μπολνταρισμένο είναι και το κριτήριο. Το καταλαβαίνει ο άλλος όπως του το γράφεις ή όχι;
Και ποιος τρόπος έχει επικρατήσει ώστε να γίνεται κατανοητό;. Καλώς ή κακώς το Ανρί (καλώς) έχει επικρατήσει, όπως και (κακώς) το Βαζέχα. 'Ινγκραμ τον μάθαμε, Ίνγκραμ θα τον πούμε, κι ας τον έλεγαν Άρστομπαλντ ή Κόδρινγκτον ξέρω γω.
Σε κάθε περίπτωση, είμαι της πάγιας άποψης ότι η γλώσσα οφείλει να μεταβάλλεται όσο οφείλει να κρατάει και κάποιες σταθερές. Είναι ζωντανός οργανισμός κι ως τέτοιος πρέπει να ιδωθεί.
Ναι, αλλά ο ρυθμός μεταβολής και ο τρόπος είναι φυσικός, δηλαδή μέσω της κοινής συνείδησης. Θα μου πεις κι αυτήν κάποιοι τη διαμορφώνουν, συμφωνώ, αλλά δε θεωρώ ότι είμαι από αυτούς, δεν έχω τα γαλόνια, ούτε και την όρεξη. "Βαζέχα" μέχρι να βγάλει ο ήλιος κέρατα.
Αλλά να σου πω κάτι; Αυτό φαίνεται κι από τον λόγο μας. Π.χ εσύ στο ποστ σου χρησιμοποίησες 2-3 ξενικούς όρους τη στιγμή που μπορούσες κάλλιστα να χρησιμοποιήσεις κι ελληνικούς στη θέση τους.
Νόμιζα ότι ήταν εμφανής η ειρωνεία της χρήσης τους...
Το βλέπουμε αυτό και στη χρήση γενικής για ξένα τοπωνύμια/ονόματα: Της Ρώμης, Του Μεξικού. Του Αδόλφου (μπρρ) και της Μπάρμπαρας.
Συμφωνώ σε όλα, αφού έτσι έχουν επικρατήσει επί δεκαετίες. Ελληνοποιήθηκε η Ρώμη, όπως και η... Χαϋδελβέργη και το Μόναχο (από τα πιο ακατανόητα, πώς το Μούνχεν έγινε Μόναχο!). Αλλά δε θα μπω σε κανένα πρακτορείο να ζητήσω εκδρομές για το Μούνχεν επειδή έτσι προφέρεται σωστά (το umlaut τονισμένο ανάλογα με το πόσο πιο επιδειξιομανής είναι ο χρήστης).
Τελικά είναι Χαβιέρ αλλά και Τσάβι Πασκουάλ;
Nαι, αυτά έχουν επικρατήσει. Όπως επικράτησε να λέμε και την ομάδα Μπαρτσελόνα κι όχι Μπαρθελόνα ή Μπαρσελόνα. Άρα και Χαβιέρ ο ένας και Τσάβι ο άλλος.
Είναι Τσε Γκουεβάρα; Που έλεγε κι ο υπέροχος Μάνος Λοΐζος και για χρόνια η Ελληνικά Αριστερά κι όχι μόνο.
Νομίζω ήδη από την εποχή του "Βασίλη ζούμε για να σ'ακούμε" και του "Τελεία και Παύλα Βασίλη είσαι... κ...λα" έχει επικρατήσει το σωστό Τσε Γκεβάρα.
Ειναι Γκούερνικα;
Καλώς ή κακώς ναι, Γκουέρνικα. Πάω εγώ να εξηγήσω σε πελάτες ότι θα πάμε σε εκδρομή στη Χώρα των Βάσκων, θα πρέπει κάθε φορά να τους κάνω εισαγωγή "μπορεί να μην το ξέρετε, αλλά προφέρεται Γκερνίκα;". Δε θα το έκανα. Ούτε θα ήμουν τόσο παλαβός ώστε να το γράψω έτσι στη μπροσούρα μου. Γκουέρνικα τη μάθαμε στο σχολείο και στις εγκυκλοπαίδειες, Γκουέρνικα θα την πω και στο συνέδριο, δεν έχω ούτε μισό δευτερόλεπτο να εξηγήσω στους ακροατές μου ότι "ξέρετε λέγεται Γκερνίκα", τον έχασα τον ομιλητή μαζί και τους ακροατές αν μπλέξω με τέτοια. Θα το πω όπως ακριβώς πρέπει για να το καταλάβουν, η δουλειά μου είναι να καταλάβουν, όχι να μάθουν ξένες γλώσσες. Το ίδιο ισχύει και για το σχολιαστή αγώνων (δεν τον είπα σπίκερ... σωστόοοοοος;;;; ), με τη διαφορά ότι αυτός
α) έχει
το χρόνο να κάνει μάθημα στο κοινό του
β) απευθύνεται σε πολύ μεγαλύτερο κοινό από μένα, άρα ναι, είναι και δικό του έργο η "εκπαίδευση" του κοινού,
έχει εκπαιδευτικό ρόλο (με τρομάζει που έχει εκπαιδευτικό ρόλο ο Βαγγέλας και ο Φιλιππούσης, αλλά τι να κάνουμε, έτσι είναι τα ρημάδια τα ΜΜΕ)
Είναι (Μπαλέτα) Μπολσόι;
Εγώ Μπολσόι τα λέω. Όταν το πεις ολόκληρο "μπαλέτα μπαλσόι" ναι, θα το καταλάβουν όλοι, αλλά από μόνο του μπορεί να δημιουργήσει παρανοήσεις.
Ορίστε και μια ιστοριούλα:
Κάποτε ο πρόεδρος Τσάβες αποφάσισε ότι ο υψηλότερος καταρράκτης στον κόσμο, που βρίσκεται στο εθνικό πάρκο Canaima, δε θα πρέπει πλέον να λέγεται Angel's Falls, με το σκεπτικό ότι ο πιλότος Jimmy Angel, από τον οποίο πήρε το όνομα, δεν είναι ο πρώτος που τους είδε, αλλά ότι οι ντόπιοι ιθαγενείς τους γνώριζε από την εποχή που οι πρόγονοι του Angel δεν ήξεραν καν πού πέφτει αυτό που αργότερα ονομάστηκε Βενεζουέλα.
Για όποιον δεν το ξέρει, το όνομα προκύπτει από το "μικρή Venecia" που ανέκραξαν οι πρώτοι κονκισταδόρες (τι όμορφη λέξη που έχει ενσωματωθεί σωστά στα ελληνικά) όταν πρωτοείδαν τις κατοικίες των Ινδιάνων πάνω σε στύλους μέσα στο νερό. Μέχρι εκεί όλα καλά, συμφωνούμε τον πρόεδρα ότι είναι ιστορική αδικία να ονομάζονται έτσι. Ανακοίνωσε λοιπόν ότι η επίσημη ονομασία τους εφεξής θα είναι ... Κερεπακουπάι Βενά, αντί για Angel's Falls ή έστω Salto de Angel. Ορισμένοι προσπάθησαν να τον πείσουν ότι:
α) θα δυσκολεύονταν κι οι ίδιοι οι Βενεζουελάνοι να το προφέρουν αυτό το πράγμα
β) τουριστικά ίσα που έχει αρχίσει να αναπτύσσεται η Βενεζουέλα, τουλάχιστον μέχρι να γίνει ευρέως γνωστό ότι έχουμε και τους πιο εντυπωσιακούς καταρράκτες στον κόσμο, ε ας έχουν ένα όνομα που να μην παθαίνεις διάσειση στη γλώσσα
γ) έχουμε άλλες ονομασίες στην τοπική γλώσσα, πολύ πιο εύχρηστες, όπως Κανάιμα, ή Τεπούι που θα ήταν και άμεσα χρησιμοποιήσιμες
Τα δέχθηκε ο Τσάβες και δεν πέρασε το διάταγμα.
Πάμε σε συνάντηση τη μεθεπόμενη μέρα όπου ο τότε ΥΠΕΞ (νυν πρόεδρος) Μαδούρο ανακοινώνει στους προσκεκλημένους ότι ως έκπληξη θα τους πάνε μέχρι την Κανάιμα και θα πετάξουν με ελικόπτερα πάνω από αυτό που εγώ λέω ότι είναι το πιο όμορφο τοπίο στον κόσμο. To ανέφερε όμως ως Κερεπακουπάι Βενά και όσοι το μετέφρασαν έτσι εξασφάλισαν ότι το κοινό τους δεν κατάλαβε τίποτε και πολλοί έχασαν και την εκδρομή, θεωρώντας ότι θα είναι χάσιμο χρόνου (θυμάμαι ότι στη δεξίωση κάποιοι αναρωτιώντουσαν αν πρόκειται για κάποιο "κομουνιστικό μνημείο", χαχαχα, νομίζω οι τύποι από τη Barbuda ήταν). Όσοι το μεταφράσαμε ως Angel's Falls πετύχαμε το στόχο μας, που ήταν να γίνει κατανοητό... αλλά μας φώναξε για να μας τα ψάλει ο Μαδούρο "που ακολουθούμε καπιταλιστικές και αντεθνικές ορολογίες" και μας γλίτωσε μόνο ο Τσάβες ("άσ'τα να παιδιά να φάνε που έχουν κορακιάσει όλη μέρα").
Κατανοώ τη θέση σου και δεν είναι παράλογη, αλλά διαφωνώ. Πάντα η γρήγορη κι εύκολη κατανόηση θα έχει προτεραιότητα απέναντι στην ορθότητα, βασικά επειδή η δική μου η δουλειά είναι να γίνω κατανοητός (σε κλάσματα δευτερολέπτου, δεν είναι γραπτή μετάφραση να βάζω αστερίσκους) κι επειδή δε θεωρώ πως έχω το βάρος της "εκπαίδευσης" του κοινού στο τι είναι σωστό και τι όχι. Σωστό είναι ό,τι μεταφέρει το μήνυμα μεστά, κατανοητά και άμεσα.
Είναι βέβαια και άλλος ο ρόλος του μεταφραστή κι άλλος του διερμηνέα. Αιώνια διαμάχη αυτή, με τους μεν να θεωρούν ότι "τα λένε πιο σωστά και κρίνονται και για το παραμικρό σημείο στίξης" και τους δε να θεωρούν ότι οι πρώτοι έχουν εύκολη δουλειά γιατί ανοίγουν κι ένα λεξικό, πάνε και για κατούρημα, το σκέφτονται και το βραδάκι, το συζητούν με τους συναδέλφους τους και κατόπιν ωρίμου σκέψεως βάζουν κι έναν αστερίσκο και γράφουν το "ορθολογικά σωστόν" από την άνεση του σπιτιού τους πίνοντας φραπέ, όταν ο διερμηνέας έχει κλάσματα δευτερολέπτου στη διάθεσή του κι απειλείται πολεμική σύρραξη αν πει καμιά κοτσάνα. Εντάξει ακραίες απόψεις είναι και οι δύο, προσωπικά έχω κάνει και τις δύο δουλειές, αλλά η αλήθεια για μένα είναι λίιιιιγο πιο πέρα από τη μέση, προς την πλευρά των διερμηνέων, κατά την υποκειμενική μου άποψη, αφού έχω επιλέξει να κάνω περισσότερο το διερμηνέα απ' ό,τι το μεταφραστή.
Μου άνοιξε η όρεξη για ταξιδάκι στην τόσο επικίνδυνη αλλά και τόσο απίθανη χώρα που λέγεται Βενεζουέλα. Που έχει
http://www.geologyin.com/2014/10/monte- ... world.html απίθανα τοπία, εκπληκτικές παραλίες
http://cdn26.us1.fansshare.com/photo/v ... 092011.jpg και γυναικάρες (δεν έχει λινκ γιατί θα φάω μπανάρισμα).